In de kringen van het transport is de term Code 95 een bekend begrip. Code 95 is synoniem aan nascholing. Eigenlijk staat de code 95 voor de sleutelcode op het rijbewijs van een persoon. De code, gevolgd door een datum, geeft aan tot wanneer een chauffeur bevoegd is zijn vakbekwaamheid te mogen uitoefenen voor zijn werk. Iedere 5 jaar moet een chauffeur 35 nascholingsuren volgen.
Code95 vloeit voort uit een Europese richtlijn, namelijk de 2003/59. Deze richtlijn beschrijft een aantal doelen, namelijk:
- Minder verkeersdoden in Europa
- Minder CO2-uitstoot, bijdragen aan een beter milieu
- Meer status voor het beroep van vrachtauto- en buschauffeur
- Beter imago van de beroepschauffeur
- Hogere kwaliteit van alle Europese beroepschauffeurs
- Gelijke eisen voor alle Europese chauffeurs
De richtlijn geldt voor alle beroepschauffeurs, zowel in het goederen vervoer als in het busvervoer.
Code 95 in Nederland
In Nederland wordt de nascholing vooral uitgevoerd door particuliere bedrijven, zoals rijscholen, BHV opleiders en VCA instituten. Toezicht houdt het CBR op de uitvoering. Door middel van steekproeven controleert het CBR of de opleiders zich houden aan de gemaakte afspraken.
Inmiddels loopt de tweede cyclus van de code 95 bijna af. Op 10 september 2009 begon de eerste cyclus die duurde tot en met 9 september 2019. In deze eerste cyclus had men dus 7 jaar de tijd om hun nascholing te volbrengen. Toen, en nu weer, zag je een echte Nederlandse eigenschap naar bovenkomen, UITSTEL. Veel bedrijven moesten in 2016 nog heel veel uren ophalen. Deze eigenschap voltrekt zich nu weer en iedereen wil alleen op zaterdag les hebben. Helaas hebben we daarvoor te weinig zaterdagen en te weinig instructeurs. Op werkdagen is het potentieel gewoon groter.
Code95; verwachtingen versus realiteit
Code 95 is een bijscholingsverplichting. Bijscholing moet lonend, leuk en interessant zijn. Helaas heeft de Code 95 een slechte naam gekregen doordat chauffeurs een dag als het ware opgehokt worden gedurende 7 uur. Geen afwisseling en veel te veel info. Vreemd vind ik het dat de toezichthouder steeds spreekt over didactisch verantwoord onderricht. Allerlei hoogdravende onderdelen in lesplannen invoeren met daaraan gekoppeld het typische Nederlandse sanctie systeem als iets niet goed gaat zoals de toezichthouder wilt. Volgens mij is dit totaal voorbij gegaan aan de toehoorders, namelijk de chauffeurs. Deze mannen en vrouwen zijn doeners en geen zitters. Het zijn mensen die vaak vroeg van school gingen. Niet omdat ze het niet aankonden, maar veel meer omdat ze wilden werken. Wat doet de overheid opleggen? 7 uur nascholing over ladingen zekeren, nota bene een vak dat puur natuurkunde is. Maar ook digitale tachograaf is een vak. Interessant voor de doener, maar niet 7 uur lang.
Euro Transport College en code 95
Daarom zoeken wij steeds de praktischere kant op van het onderricht. Kortere lesmomenten, net als op een school. Meerdere onderdelen op een lesdag. Natuurlijk begeleid door voldoende koffie en een goede eerlijke lunch. Dat spreekt de meesten aan. Helaas hebben we teveel Jip-en-Janneke-opleiders met een hoge dosis “halfweten” over de materie waar de lesdag over gaat.
Dit type training vergt goede en ter zake kundige instructeurs.
Al met al is de code 95 best wel op maat te organiseren. De opleider moet mijns inziens veel meer kijken naar de wensen van zijn doelgroep in plaats van de wensen van zijn opdrachtgever. Een sterke opleider weet beide tevreden te stellen.